Z roku na rok zwiększa się liczba osób decydujących się na badanie ojcostwa. Zgodnie z Polskim prawem domniemanym ojcem dziecka jest ten mężczyzna, na którego wskazuje małżeństwo, czyli mąż matki. Domniemanie to nie jest stosowane, gdy dziecko urodziło się przed zawarciem małżeństwa lub jeżeli dziecko urodziło się 300 dni po ustaniu małżeństwa lub orzeczeniu separacji. Brak podobieństwa lub podejrzenie zdrady prowadzi do działań mających na celu ustalić ojca dziecka. Jak z praktycznego punktu widzenia wygląda procedura ustalenia ojcostwa? Kto może nam w tym pomóc?
Kto może żądać ustalenia ojcostwa?
Sądowego ustalenia ojcostwa może domagać się domniemany ojciec, matka lub samo dziecko po ukończeniu 18 roku życia. Działając w dobrym interesie dziecka, o ustalenie ojcostwa może wystąpić także Rzecznik Praw Obywatelskich, prokurator lub Rzecznik Praw Dziecka.
Badania DNA
Badanie DNA jest istotnym dowodem pomocniczym w sprawach o ustalenie ojcostwa. Mogą one być wykonywane w profesjonalnej placówce laboratoryjnej. Jest to najskuteczniejsza metoda ustalenia kto jest ojcem dziecka, ponieważ dziedziczy ono połowę genów po matce i połowę genów po ojcu. Badanie to polega na ustaleniu profilu genetycznego ojca na podstawie pobranych materiałów biologicznych. Następnie profile te są porównywane. Profesjonalne badanie DNA może być dowodem w sprawie ustalenia ojcostwa lub podczas rozwodu. Istotny jest profesjonalizm ośrodka laboratoryjnego. Mniejsze placówki chcąc uniknąć dodatkowych kosztów okrajają procedury bezpieczeństwa do minimum.Obecność drugiej osoby, kontrola sprzętu, oraz kontrola jakości przeprowadzanych badań może mieć duży wpływ na ich wynik. Współczesny rozwój technologii pozwala przeprowadzać testy DNA nie wychodząc z domu. Zestaw potrzebny do badania dostępny jest w aptekach lub w sklepach internetowych. Opakowanie zawiera rękawiczki,instrukcje, dokumenty do wypełnienia oraz patyczki zwane wymazówkami. W zaciszu własnego domu z należytą starannością należy pobrać wymaz z wewnętrznej strony policzka osób badanych. Do tego typu badań wykorzystywane są również cebulki włosów oraz przedmioty używane przez osoby badane. Wszystkie próbki muszą być odpowiednio zabezpieczone. Po wypełnieniu dokumentów i pobraniu wymazów, należy wszystko wysłać do profesjonalnego laboratorium. Wyniki testu dostarczane są za pomocą poczty maila lub informacji telefonicznej. Aby wynik domowego testu DNA był wiarygodny, wszelkie próbki materiału genetycznego powinny być zabezpieczone w sterylnych pojemnikach.
Sprawa sądowa o ustalenie ojcostwa
Pozew o ustalenie ojcostwa może wnieść matka, domniemany ojciec lub dziecko, jeśli ukończyło 18 rok życia. Zarówno ojciec jak i matka mają 6 miesięcy od narodzin dziecka na złożenie pozwu o ustalenie ojcostwa. Dziecko natomiast może wystąpić o ustalenie ojcostwa w ciągu 3 lat od chwili uzyskania pełnoletności. O obaleniu domniemanego ojcostwa decydują dwie główne przesłanki. Zgodnie z Ustawa z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy Art. 62 „Jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji. Jeżeli dziecko urodziło się przed upływem trzystu dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa, lecz po zawarciu przez matkę drugiego małżeństwa, domniemywa się, że pochodzi ono od drugiego męża. Domniemania powyższe mogą być obalone tylko na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.” Drugą przesłanką jest sytuacja gdy dziecko urodzi się przed upływem 180 dni od zawarcia małżeństwa. W takiej sytuacji wystarczy oświadczenie matki, że jej mąż nie jest ojcem dziecka. Najważniejszym dowodem dla sądu jest wynik badania genetycznego. Wykonanie tego typu badań pozwala skrócić czas rozwiązania sytuacji prawnej i całego postępowania sądowego. Koszty sądowe w sprawach o ustalenie ojcostwa ponosi osoba przegrywająca sprawę. Mężczyzna uznany za ojca dziecka zostanie wpisany do aktu stanu cywilnego małoletniego oraz będzie zobligowany do ponoszenia kosztów jego utrzymania. . Po nabraniu pewności kto jest ojcem dziecka, sąd wydaje wyrok ustalający ojcostwo.
Pomoc detektywa
Wykonanie badań DNA możemy powierzyć detektywowi. Przed rozpoczęciem wszelkich procedur pracownik biura detektywistycznego przeprowadzi z nami obszerny wywiad mający na celu określenie naszej sytuacji życiowej, przyczyn chęci wykonania badania oraz podejrzeń dotyczących osoby ojca dziecka. W trakcie podejmowanych przez detektywa czynności możliwe jest zadawanie wszelkich pytań dotyczących badania. Badanie za pośrednictwem biura detektywistycznego jest droższe od domowych zestawów, jednak powierzając przeprowadzenie testu profesjonaliście zyskujemy pewność co do wiarygodności wyników badania.Wyniki badań przeprowadzonych przez detektywa mogą posłużyć jako główny dowód w sprawie o ustalenie ojcostwa lub w czasie rozwodu.Biura detektywistyczne współpracują z zaufanymi i atestowanymi laboratoriami co zwiększa wiarygodność wyniku. Dodatkowym atutem pomocy detektywa jest pełna dyskrecja i anonimowość.
Jeśli mamy wątpliwości co do ojcostwa, warto podjąć decyzję o przeprowadzeniu badań DNA. Bez względu na to na którą formę badania się zdecydujemy, będzie to niepodważalny dowód określający kto jest ojcem dziecka. Należy pamiętać, że jeśli w drodze postępowania sądowego zostanie wydany wyrok ustanawiający ojcostwo to ojciec dziecka będzie zobowiązany do pokrycia kosztów związanych z wychowaniem dziecka.Warto korzystać z pomocy profesjonalistów takich jak detektywi. Pomogą oni nie tylko w przeprowadzeniu badania DNA ale i w sprawach alimentacyjnych, czy rozwodowych. Czasami warto postawić na droższy profesjonalizm niż żyć w niepewności lub kłamstwie.
